استاد حسین علیزاده از مفاخر موسیقی ایران در سفری هنری به دیدار ماموستا مظهر خالقی از مفاخر موسیقی کردستان رفت و به همراه هیات همراه از خدمات و تلاشهای استاد خالقی در انستیتو میراث فرهنگ کردی در شهر سلیمانیه عراق دیدن کرد.
به گزارش خبرنگار کوردهواری از سلیمانیه، استاد حسین علیزاده موسیقیدان برجسته ایرانی به همراه علی بوستان و ههژار زههاوی از موسیقیدانان ایرانی و عراقی از انستیتو فرهنگ کردی دیدن کرد و از نزدیک با خدمات و تلاشهای استاد مظهر خالقی و همکارانش در این انستیتو تخصصی آشنا شدند.
استاد علیزاده در این دیدار به تلاشها و فعالیتهای خود در حوزه موسیقی ایرانی اشاره کرد و گفت: موسیقی کردی گنجینهای بزرگ برای ثروتمند کردن موسیقی فارسی بوده و به دلیل اشتراکات فرهنگی که چندین هزار سال است در بین کردها و فارسها ریشه دوانده است میتوانیم بر غنای موسیقایی دو قوم بزرگ کرد و فارس بیافزاییم.
وی افزود: بسیار خرسندم که همچنین مرکز تخصصی زیر نظر استاد خالقی در شهر سلیمانیه راهاندازی شده است و امیدواریم که گنجینههای این انستیتو تخصصی روز به روز تقویت شود و شاهد تعامل گسترده تر این مرکز تخصصی با مراکز موسیقایی ایران باشیم.
استاد علیزاده همچنین در این دیدار از استاد خالقی برای دههها خدمت به موسیقی ایران زمین تقدیر کرد و گفت: برای تقویت فعالیتهای این انستیتو آمادگی هرگونه همکاری را داریم و به دلیل غنای موسیقی کردی امیدواریم ردیفهای موسیقایی کردی از این مرکز تخصصی به دنیای موسیقی معرفی شود.
وی خاطرنشان کرد: گنجینه ملودیهای کردی در انتستیو موسیقی سلیمانیه مایه افتخار است و از شنیدن ملودیهای کهن موسیقی کردی بسیار شاد و خوشحال شدیم و دیدار با استاد خالقی نیز از جمله افتخاراتی بود که در این بازدید نصیب ما شد.
ماموستا مظهر خالقی نیز در این دیدار به خدمات و تلاشهای چندین ساله "انستیتو کەلەپۆری کورد" در راستای حفاظت از ملودیهای کهن و گنجینههای موسیقی کردی اشاره کرد و گفت: هدف غایی این انستیتو جمعآوری آداب و سنن کردی و معرفی آن به نسلهای آینده است.
وی افزود: آداب و سنن هر ملتی جزو جداییناپذیر آن ملت بوده و هر ملتی حق دارد که در راستای حفاظت از این گنجینهها تلاش نماید و آن را جمعآوری کرده و به نسلهای آینده خویش معرفی کند لذا این انستیتو را در همین راستا راهاندازی کردهایم و هماکنون دارای آرشیوی بسیار غنی از آداب و سنن، موسیقی، آیینها و سنن مناطق مختلف کردنشین است که در سطح دنیا بیمانند است.
ماموستا خالقی حضور موسیقیدانان و هنرمندان ایرانی را در این انستیتو مایه چشم روشنی برای هنرمندان کردستان عنوان کرد و افزود: امیدواریم این دیدارها و بازدیدها روز به روز گسترش یابد.
گفتنی است، انستیتوی میراث فرهنگی کُرد یکی از مراکز غیردولتی پرکار در زمینهی جمعآوری فرهنگ و آثار منقول بجامانده از کردها از سراسر دنیا، میباشد که در شهر سلیمانیه در سال 2003 م. پایهگذاری شد و سپس در سال 2006 م. در شهر دهوک نیز یکی از شعبههای این انستیتو پایهگذاری شد. هماکنون نمایندگی این انستیتو در روستاها و مناطق مختلف از جمله کشورهای سوریه، ایران و ترکیه نیز دایر میباشند. هدف این انستیتو، جمعآوری، نگهداری و توسعه فرهنگ شفاهی و هنر کرد میباشد، که در تعریف کرد، تمامی اقلیتهای زبانی، دینی و نژادی مناطق کردنشین را دربرمیگیرد. این مرکز خصوصا بر روی فرهنگ غیرنوشتاری کردها فعالیت میکند که جمعآوری آوازها، قصص و .. از فعالیتهای این مرکز میباشد. لازم به ذکر است که نه تنها جمعآوری و حفاظت، بلکه تحلیل و بررسی اسناد، آوازها، اشیا و .. نیز از اهداف این مرکز میباشد تا بتواند که این میراث را به نسلهای آتی نیز منتقل کند. سرپرستی این انستیتو بر عهده استاد مظهر خالقی میباشد که خود ایشان از پرآوازهترین هنرمندان کرد میباشند.
از بخشهای مختلف دایر در این انستیتو میتوان به این موارد اشاره کرد:
- بخش آرشیو صدا و تصویر: که در آن مناسبتهای فرهنگی، مناسک، آوازها و موسیقیهای فولکلور، عکسها و فیلمهای مستند و ... بصورت دیجیتال، جمعآوری و نگهداری میشوند. این مواد جهت انجام پژوهش، در دسترس افراد پژوهشگر قرار خواهند گرفت. قابل ذکر است که صدا و تصاویر موجود در این آرشیو، بیش از یک سده را پوشش میدهند.
- استودیوی صدا: که جهت ضبط تمامی تولیدات سمعی و بصری این انستیتو، با بهترین اجزیه، تجهیز شده است. همچنین قابل اجاره و نیز قابل استفاده جهت انجام برخی دورههای آوزشی مربوط میباشد.
- بخش تولید: مواد فرهنگی جمعآوری شده (اعم از صدا و تصویر و نوشتار) را بصورت فیلم مستند، کلیپهای هنری، موسیقی و یا کتاب، جهت استفاده عموم و فروش، درمیآورد. از جمله سیدیهای تولید شده در زمینهی موسیقی که شمارهی آنها به بیش 43 عدد میرسد، میتوان به این اسامی اشاره کرد: عایشه شان، گلبهار، سمیر زاخویی، ماملی، سیدعلی اصغر کردستانی، اندریوس باکوری، اودیشو و دهها نام دیگر اشاره کرد. سی-دیهای صدا - تصویر شاملِ فستیوال موسیقی کرد، صدای اِزدی خان، و ... میباشد. از جمله فیلمهای مستند تولیدشده این انستیتو، بنِشته تال، کوچ و بار، مسجد بزرگ سلیمانیه و ... است. کتب منتشر شده توسط این مرکز تا سال 2013 م، صد و هفتاد عدد میباشد که برای مثال میتوان از "ژ کهلهپوورێ کوردی/ حهیرانۆک"، "ههیامێ بهرێ"، "رۆژمێرا کوردی و دهمناسین د گوتنێن مهزنان دا"، "حیکایهتی گیانداران (رهمزی مار)" و دهها کتاب دیگر نام برد. زبان این کتابها متفاوت بوده و تنها زبان کردی را دربرنمیگیرد بلکه شامل چاپ کتاب به زبانهای انگلیسی و عربی میباشد و همچنین کتب کردی تنها شامل کتب گویش سوارنی نمیباشد بلکه گویشها و دیالکتهای مختلف زبان کردی از جمله، هورامی، کلهوری، زازاکی، ماچو، کرمانجی و شَبَک را نیز دربر میگیرد. برپایی نمایشگاه، سمینار و کنسرت و فستیوالهای موسیقی از دیگر فعالیتهای این بخش است.
- کتابخانه: کتابخانه انستیتو سعی بر آن داشته تا تمامی کتب و نوشتار و اسناد و مجلات مربوط به فرهنگ و میراث کوردها و مناطق کردنشین را جمعآوری نماید. تا سال 2013م.، تعداد کتب این کتابخانه بیش از 8000 عدد بوده است و کتب این کتابخانه به زبانهای مختلف کردی، انگلیسی، فارسی، ترکی، عربی و ... میباشد. که این بخش نیز برای استفاده عموم، چه به شیوهی مراجعهی مستقیم و چه از طریق کتابخانهی اینترنتی، آزاد میباشد.
- سالن نمایش: این سالن در سال 2013م. آماده بهرهبرداری گشته و نقش مهمی در اهمیت دادن به نمایشهای موسیقی و دیگر فعالیتهای هنری و همچنین تبادل فرهنگی دارد.
- بخش توسعه: همزمان با حفاظت فرهنگ و آثار شفاهی گذشته در بخش آرشیو انستیتو، استفاده از ابزار و آلات الکترونیکی و تکنینکهای مدرن، جهت توسعه و پیشبرد فرهنگ کرد، از دیگر فعالیتهای این بخش است. برای مثال، نوای شمشال روستایی کرد "قاله مَره"، با ارکسترای زهدار، تالیف میگردد تا بدینوسیله گامی در جهت ارایهی موسیقی کردی در قالبی علمی و نوین برداشته شود.
- بخش ارتباطات عمومی: از دیگر بخشهای انستیتوی میراث کرد، بخش ارتباطات عمومی است که امکان برقراری ارتباط با این مرکز را از طریق شماره تلفن 00964533204232 و یا 00964533210127 از یکشنبه تا پنجشنبه از ساعت 8 تا 3 بعدازظهر فراهم میسازند.
این مرکز سیدیها و کتابهای بسیاری را تولید و منتشر کرده است که میتوان آنها را از فروشگاه دایر در خود این انستیتو و یا نمایندگیهای آنها در سطح شهر، تهیه نمود. همچنین انستیتوی میراث کرد برآنست که دست به انتشار فصلنامهای علمی-پژوهشی در ارتباط با فرهنگ و هنر کردی بزند، لذا علاقهمندان میتوانند از هماکنون آثار خود را به زبان کردی، به آدرس khi _2003@hotmail.com ایمیل فرمایند. همچنین پایگاه اینترنتی این انستیتو www.KHI03.com میباشد.
آدرس این انستیتو در شهر سلیمانیه بدین شرح است: خیابان پیرمگرون، جنب پارک آزادی
و در شهر دهوک: بلوار 1004، خیابان شَماموک 8 میباشد.
دیگر آدرسهای اینترنتی این انستیتو به قرار زیر است:
مدیریت انستیتو: manager@khi03.com
چاپ و توزیع: publish@khi03.com
کتابخانه: library@khi03.com
صداوتصویر: audvid@khi03.com
شعبهی دهوک: dihok@khi03.com